Produkty ekologiczne, czyli podstawowe różnice między kosmetykami naturalnymi, ekologicznymi, a tymi klasycznymi, które najczęściej spotkamy na półkach sklepowych?
Podstawowa różnica to skład. Kosmetyki naturalne muszą mieć w składzie większość składników naturalnych – o tym, w jakiej konfiguracji, napisałam w artykule o certyfikatach ekologicznych. Kosmetyki konwencjonalne zawierają sztuczne składniki w większości, a tylko w niewielkim procencie składniki naturalne pochodzące na dodatek z tradycyjnych upraw zanieczyszczonych chemikaliami. A jakie są różnice w poszczególnych składnikach?
Kosmetyki ekologiczne i oleje
W kosmetykach naturalnych w składzie są oleje roślinne, pozyskiwane najczęściej z roślin pochodzących z upraw ekologicznych lub z kontrolowanych pod względem ekologicznym dzikich upraw. Są tłoczone na zimno i nierafinowane, co daje czysty surowiec o dużej wartości biologicznej, z dużą ilością cząsteczek budulcowych podobnych do tych występujących w ludzkiej skórze i łatwo przez nią przyswajanych. W kosmetykach konwencjonalnych występują prawie wyłącznie syntetyczne oleje pochodzenia petrochemicznego, które pokrywają skórę pewnego rodzaju filmem, zaburzając przy tym jej funkcje, hamując wymianę gazową i metaboliczną w skórze. Na dodatek nawet najlepsze składniki aktywne rozpuszczone w oleju pochodzenia petrochemicznego nie wnikają do skóry a pozostają tylko na jej powierzchni. Stosowane są przez przemysł kosmetyczny ze względu na niską cenę – są po prostu tanie i łatwo dostępne. Ciekawostką jest to, że prawie wszystkie olejki do ciała dla niemowląt to czysta parafina. W kosmetykach oleje i parafiny mineralne kryją się pod nazwą: Mineral Oil, Petrolatum, Paraffinum-Liquidum, Cera Microcristalline, Microcrystalline Wax, Ozokerit, Ceresi, Silikon, Parafin
Ekologiczne kosmetyki i emulgatory
Emulgatory to składniki kosmetyków odpowiedzialne za łączenie olejów z wodą. W kosmetykach naturalnych i ekologicznych w roli emulgatorów występują emulgatory pochodzenia roślinnego. Natomiast w kosmetykach konwencjonalnych stosowane są z reguły dużo tańsze surowce syntetyczne zwane PEG (Polyethylene Glycol). Emulgatory zawierające PEG mogą powodować, że skóra staję się przepuszczalna dla ewentualnych substancji toksycznych z otoczenia.
Kosmetyki ekologiczne i substancje zapachowe
Substancje zapachowe są często przyczyną występowania reakcji alergicznej. Stosowane przez producentów kosmetyków konwencjonalnych substancje zapachowe występują w składzie zazwyczaj pod nazwą „fragrance” albo „perfum” i nie jest określony dokładniejszy ich skład. Nie wiemy czy to naturalne substancje zapachowe, czy syntetyczne. Złożone są nawet w niektórych przypadkach z 200 substancji chemicznych. Ze względu na fakt, że substancje zapachowe to jeden z głównych alergenów, to w jednym produkcie takich drażniących substancji chemicznych może być naprawdę dużo. I np. stosowane szeroko syntetyczne piżmo używane przy produkcji perfum, kremów do golenia, mydeł, czy innych kosmetyków podejrzewane jest, że może wywoływać nowotwory i zaburzać pracę układu dokrewnego. Natomiast w kosmetykach organicznych zapachy uzyskiwane są dzięki stosowaniu wyłącznie naturalnych olejków eterycznych, które tylko w rzadkich przypadkach osób bardzo wrażliwych mogą prowadzić do uczuleń, czy reakcji alergicznych. W składzie
INCI znajdziemy często w nawiasie dodatkowe określenie (essential oils).
Ekologiczne kosmetyki i konserwanty
W kosmetykach konwencjonalnych najczęściej stosowane są konserwanty syntetyczne, uznawane oficjalnie za bezpieczne, jednakże wśród wielu naukowców budzą niepokój. Przypuszcza się, że mogą one być przyczyną występowania odczynów alergicznych skóry, stanów zapalnych skóry, a nawet oddziaływać na system hormonalny. Sprawdzany jest ich wpływ na występowanie chorób nowotworowych. Oto lista najczęściej stosowanych konserwantów syntetycznych: Propylparaben, Ethylparaben, Methyldibromoglutaronitrile, Methylparaben, Butylparaben, Imidazolidinyl Urea, Diazolidinyl Urea, Potassium Sorbate, Sodium Benzoate, Cetylpyridinium Chloride, Benzoic Acid, Chlorhexidine, Methylchloroisothiazolinone, Methylisothiazolinone, Triclosan, Cetrimoniumbromide, 2-Brom-2-Nitropropane-1,3Diol. Firmy produkujące ekologiczne i
naturalne kosmetyki preferują naturalne metody konserwacji, które polegają na m.in. ścisłej selekcji czystych surowców, używaniu olejków eterycznych, witamin, niewielkich ilości czystego alkoholu roślinnego, utrzymywaniu odpowiedniego pH kosmetyku, produkcji i pakowaniu w specjalnych pomieszczeniach spełniających standardy farmaceutyczne.
Produkty ekologiczne i substancje myjące
W kosmetykach konwencjonalnych, aby szampon czy żel się pienił i miał właściwości myjące, potrzebne są środki powierzchniowo czynne. Najczęściej rolę tę spełnia w tych kosmetykach typowy detergent syntetyczny, czyli produkt przemysłu petrochemicznego, tani i łatwy w pozyskaniu – Sodium Lauryl Sulfate. Należy jednak dodać, że poza cechą mycia i pienienia, powoduje wiele działań ubocznych, np. przesusza skórę, zaburza wydzielania sebum i potu oraz podrażnia skórę. Produkty ekologiczne takie jak właśnie kosmetyki naturalne takiej substancji nie zawierają w sobie. Tutaj za mycie i pienienie odpowiadają roślinne, naturalne, delikatne detergenty oparte zazwyczaj na oleju kokosowym.
Ekologiczne kosmetyki i substancje czynne
W kosmetykach konwencjonalnych substancje czynne to zazwyczaj wytwór chemiczny, a jeśli jest już to składnik naturalny, to z pewnością z plantacji klasycznie prowadzonych, tzn. z użyciem chemii i pestycydów. Tym samym taki naturalny składnik zawiera w sobie też dawkę pestycydów. Produkty ekologiczne takie jak kosmetyki ekologiczne i naturalne, aby posiadać certyfikat, muszą spełniać wymogi jednostek certyfikujących, które jasno określają, że produkty muszą pochodzić z upraw ekologicznych, na których nie stosuje się nawozów sztucznych czy pestycydów. Substancje czynne w kosmetykach ekologicznych są naturalne i o dużej wartości biologicznej. Firmy kosmetyczne produkujące kosmetyki konwencjonalne reklamują coraz to bardziej skuteczne syntetyczne składniki. Otrzymują surowce o stężeniu niemożliwym do pozyskania ze źródeł naturalnych. Jednego im jednak brak: witalności. Tracą ją w procesie produkcji poddając działaniu związków chemicznych, chemicznej konserwacji czy napromieniowywaniu. A jaka jest wartość i skuteczność działania takich naturalnych składników, tak bardzo chemizowanych i napromieniowanych?
Podsumowanie
Jako świadomi konsumenci mając wiedzę i możliwość wyboru możemy zdecydować, czy wybierać chemiczne osiągnięcia firm kosmetycznych, które mogą na przełomie wielu lat stosowania okazać się jednak dla nas bardzo toksyczne. Czy lepiej wybierać produkty naturalne, czyste ekologicznie i dla nas zdrowsze? Decydując się na takie produkty zmuszamy również przemysł rolniczy, a chociażby jego część, do produkcji ekologicznej. Wpływamy przy tym również na czystość naszej planety. Na to, co kolejne pokolenia po nas zastaną. Cieszą statystyki pokazujące, jak na przełomie ostatnich lat przybywa firm produkujących kosmetyki zgodne z wymogami ekologicznymi. Świadczy to o tym, że trend jest w kierunku natury, że jesteśmy bardziej świadomymi użytkownikami i że chcemy sami decydować, co dla nas dobre.